ENRILE, "KARUMALDUMAL" ANG MGA SINASABI NGAYON PATUNGKOL SA MARTIAL LAW NI MARCOS! |PERCY LAPID FIRE
02:35.0
Ang totoo niyan, baka marami ang hindi nakakaalam, nung mga panahon na yan, mahilig yan sa flute na instrumento, wind instrument, flute.
02:49.0
Mga kaibigan, malimit yan sa Kalesa Bar. Saan yan? Nandyan sa Pasay, diba? Yung Hayat Hotel. Yun ang naging Maydas Hotel ngayon. Yung Hayat Hotel.
03:04.0
Meron diyan bar, Kalesa Bar. At saka doon sa iba pan lugar na tinutugtogan ng mga kakilala niyang musician. At meron siyang isang banda na siyang manager na itinuturing. Ang pangalan ng banda ngayon, Manila Band.
03:28.0
Si Mocha naman, Manila Bus. Este, iba naman pala yun, mga kaibigan. So, kapag ka daw ho, nagkakasabayan, halimbawa, si Marcos ay nandun sa isang lugar at dumadating yung Jackie and Riley, pareho silang may mga security.
03:52.0
Alam ba ninyo, yung mga security ni Marcos pa ang umiiwas. Iniiwas nila si Bongbong sa gulo. Dahil baka magkaharap yan, magkainkwentro yan, mga kaibigan. Ganun daw, ayon doon sa mga dating security nila ng pamilya Marcos na nagkukuwento sa atin.
04:19.0
O ngayon, ito si Riley, yung anak niya, mas ano yun, nakakatakot yun. Talagang walang, ang daming umiiwas doon. Si Igayo sa Luneta. May grupo sila, yung grupo sa gitsit. Lahat sila nakamotorsiklo. Lahat ng pinakamagagandang motor dito sa Pilipinas.
04:44.0
E yun ang meron. Yung si Jackie and Riley, mga kaibigan. Diyan sa tapat sila ng Manila Hotel, umiistambay. Yung mga walang magagandang motor at wala namang koneksyon, mga impluensya, yun ang libangan.
05:06.0
Kasi noon, magkaroon ka ng motor, medyo sikat ka na dahil kahit 100cc lang. Dahil hindi pagkaanong available ang motor dito, ang motorsiklo. Limitado ang pagbebenta ng motor dito.
05:20.0
O, mga kaibigan. Dito naman sa kabilang side ng Luneta, ang istambayan, yung mga pangkaraniwang nagmumotor. Yung sa gitsit, doon yun sa harap ng Manila Hotel. Sila naman, yung iba dito sa harap ng Army and Navy Club.
05:42.0
O, diyan sila nagi-istambay, nakaparada yung mga motor. Ikwentuhan, ha? Ang ginagawa doon. O, nagiintay ng mga babaeng nagahanap ng kaligayahan, ha? Na namamasyaldo sa Luneta. Mahilig mga umangka sa motor.
06:03.0
O ngayon, kinukwento lang natin. At itong sinasabi ni Enrique, karumal-dumal ito, mga kaibigan. Ito, tanongin niyo sa kanya, ha? Ba't di mo sinabi yan noong iba ang nakaupo, di ba? Yung hindi mo kaalyado yung nakaupo.
06:27.0
Ang talagang dapat niyang ikwento, yung EDSA eh. Nililihis niya yung issue eh. Kung sa bagay, ito'y pagdinig, ha? Siguro, sabi niya, patawag niyo ako diyan. Akala mo kung sinong constitutionalist eh.
06:42.0
Pagka sinabi mong mag-iinterpret ka ng batas, ang dapat mong gawin, ha? Sa pag-interpret ng batas, ang dapat mong tatanongin diyan, yung merong independence ang pag-iisip.
06:59.0
Una, hindi dapat politiko. Yan yung sinasabi ko sa inyo eh. Halimbawa, merong mga revision o constitutional amendments, ha? O babago, papalitan mo sa ligang batas.
07:15.0
Hindi ka dapat mag-talaga ng mga taong may ambition sa politika dahil gagamitin lang nilang bihikulo yung pag-sali, pag-lahok sa pag-frame, ha? Pag-sulat ng saligang batas para makinabang sila.
07:39.0
So ano minumungkahi natin noon? Sinasabi natin dapat ang mga susulat ng saligang batas ay iboboto ng taong bayan. At itong mga iboboto ay merong silang susumpaan na sila ay voluntarily hindi nalalahok.
08:09.0
Sa anumang political activities, winiwave nila ang kanilang political rights, mga kaibigan, para ang mga taong ito ay matuon lamang ang kanilang pag-iisip sa ikabubuti ng bansa at ng mamamayan.
08:33.0
Ano yun? Yung pag-sulat ng makabubuti para sa mamamayan. Dahil ang pag-sulat na ang konstitusyo natin ay sagrado yan, mga kaibigan, hindi dapat binababu yan o kaya ay hinahaluan mo ng masamang pag-iisip.
08:57.0
Yung merong kang pag-iimbot sa iyong sarili, mga kaibigan, dapat yan ay ginagawa ng mga taong nagmamahal lang sa bansa at sa mamamayan.
09:11.0
At pagkatapos mong sumulat yan o makasama ka sa pag-sulat ng saligang batas, kinakailangan ay hindi ka na tatanggap ng anumang posisyon sa gobyerno.
09:26.0
Hindi ka na rin pwedeng tumakbo sa anumang pwesto sa gobyerno sapagkat yung sarili mo ay inalay mo na sa pag-sulat ng saligang batas para sa bansa at sa mamamayan.
09:42.0
Pero kung dadaanin mo lang sa eleksyon na lahat pwede, wala rin kwenta yun. Babalik lang tayo sa, paulit-ulit lang yan, paikot-ikot lang tayo.
09:56.0
Hindi katulad ng Amerika ng ibang mga bansa, ang tatanda na ng konstitusyo nila, hindi naman nila binabago yan.
10:05.0
Bakit dito gusto mabaguhin? Papano yung kasalanan nila isinisisi nila sa konstitusyon? Pero ang totoo sila may kasalanan eh.
10:17.0
Ang totoo niyang kaya hindi bumuti ang bansa natin pagkatapos ng edsa revolusyon, sapagkat nakabalik din sila eh.
10:28.0
Ang pinoproteksyonan lang ng saligang batas ay yung pag-aabuso laban sa martial law.
10:36.0
Hindi naman sinasabing mga walangya kayo kapag kayo nanakaupo, mabuti na yung may safeguard. Safeguard yun eh.
10:45.0
Yun ay proteksyon ng mamamayan na hindi na muling maulit ang pag-aabuso pagsasamantala sa kapangyarihan.
10:55.0
Mga kaibigan, yan ang katotohanan niyan. Hindi na pwede yun.
11:04.0
Kaya niya lang sinasabi yan ni Enrique na mali kung bakit inalis yung imminent danger at kailangan sang ayunan.
11:19.0
Nakita mo sa Mindanao, nagdeklara sila ng martial law. May pagsangayon ng kongresyo pero inabuso ni Digongyo martial law ron eh.
11:29.0
Hindi rin niya nilip yung martial law ron eh. Kaya pag hindi mo nilip, automatic dapat ay nawawala ng visa ang martial law.
11:39.0
Mga kaibigan, yun na nga ang batas eh. Hindi pwedeng tumagal eh.
11:44.0
Binibigyan ka lang ng pagkakataong maiwasto mo yung kung merong kamalian.
11:51.0
Pero hindi para abusuhin.
11:54.0
At kaya yan inilagay sa 1935 Constitution wala sa hinagap ng mga unang matitinong leader na nanungkulan dito sa Pilipinas
12:07.0
na abusuhin ang kanilang kapangyarihan.
12:12.0
Mga kaibigan, sumusunod sila sa batas.
12:17.0
O, ito ha. Sino sinunda ni Marcos bago siya naging presidente na kanyang nakalaban sa eleksyon?
12:27.0
Hindi ba si yung tatay ni Gloria Abrilata makapalang muka-aroyo?
12:36.0
Di ba ho? Yung tatay niya, si Diosdado Makapagal, ang ama ng devaluation.
12:45.0
Mga kaibigan, ang nagpasimula ng devaluation sa ating bansa.
12:52.0
O, hindi ba natalo siya sa eleksyon ni Marcos?
12:58.0
At nung matatalo na siya, ito ha. Ayaw ko kung narinig niyo na ito sa iba.
13:08.0
Ang payo, nung nagbibilangan na at talo na si Makapagal.
13:16.0
Pinapayuan si Makapagal ng mga nakapaligid sa kanya.
13:21.0
Dayain natin ang eleksyon. Alam mo, natakot si Makapagal.
13:28.0
Nakuwoob! Ayun po mga kaibigan. Natakot siya. Bakit?
13:36.0
Ibig sabihin, kahit ganoon, ay kinikilala nila, niririspeto nila ang ating saligang batas.
13:45.0
Meron silang paggalang sa sarili. Niririspeto nila ang disisyon ng mamamayan.
13:55.0
E, tanongin ninyo sa mga matatandang nabubuhay ngayon, kung nalalaman nila yan,
14:02.0
yung pangyayaring yan, mga kaibigan, na nung natatalo na si Makapagal,
14:09.0
payo sa kanya ng mga nakapaligid sa kanya, dayain ang eleksyon.
14:14.0
E tapos, bandang uli, nagpagamit din si Makapagal kay Marcos doon sa Constitutional Convention.
14:23.0
Yung mga tumututol na maidisenyo yung mga provision ng Constitution sa interes ni Marcos,
14:34.0
abay pinalabas ni Marcos na tumatanggap ng suhol.
14:38.0
Kunyari, ni-raid yung mga bahay ng mga delegado, kunyari may nakitang pera doon.
14:47.0
May nagkwento sa akin yan, isang delegado, na hindi ko nababanggitin sa inyong pangalan,
14:53.0
na noon e, Makamarcos hanggang nawala si Marcos, Makamarcos yun,
14:59.0
pero ang akala ng iba, e, opposition siya, pero hindi totoo yun.
15:05.0
Makamarcos talaga yun, e, nagre-report yun sa armed forces.
15:12.0
Pagka kung sino yung mga kalaban ni Marcos, mga kaibigan,
15:19.0
lagi yun sa copy shop, naging membro ng Constitutional Convention.
15:25.0
O, ano kwento niya sa akin?
15:29.0
Noong nagkaroon daw ng suhulan sa Constitutional Convention,
15:36.0
ang unang nalagyan, yung mga pumapabor kay Marcos,
15:42.0
mga kaalyado ni Marcos sa Constitutional Convention.
15:47.0
O, ano ginawa nito? Dahil naiskandalo na yung Constitutional Convention.
15:54.0
Na pinamunuan ni Diosdedo makapagal. Ano nangyari?
15:59.0
E, inahamin niya sa akin e, sa kwento niya,
16:03.0
ang ginawa niya, madali yan, dahil kinonsulta siya e,
16:08.0
ayon sa kanya e. O, ano raw ang ginawa niya?
16:12.0
Gumawa siya ng white paper. At yung white paper na yun,
16:18.0
naglagay siya ng mga pangalan na hindi naman nasuhulan,
16:21.0
pero inilagay niya na nasuhulan yun. Kunyari, kasama yun sa mga nasuhulan,
16:28.0
mga kaibigan. O, kaya, anangyari? Tumahimik daw yung mga kumukontra noon
16:37.0
kay Marcos dahil isinama pangalan nila sa mga nasuhulan.
16:42.0
Nakita ninyo kung gano'n kahalagas sa kanila ang kanilang pagkatao?
16:48.0
Ha? Hindi sila, ano, may kaihiyan sila? Nabigla siguro sila.
16:58.0
Natahimik daw sila. O, hindi naman talagang natapos ang Constitution ng 1973.
17:06.0
Ha? Si Marcos na lahat ang pumili yung mga batas noon e.
17:11.0
O, para maging saligan ang kanyang pagtatagal sa pwesto.
17:15.0
O, mga kaibigan. O, kaya sinasabi yan ni Henry Lee na mali yung pagkakaalis nung salita
17:24.0
doon sa provision sa Constitution e sapagkat hindi siya kaalyado siya ngayon
17:33.0
nitong kasalukuyang administrasyon at ijinadjustify niya ang martial law
17:39.0
kahit na umamin na siya na peke pineki niya yung ambush dahil nga nagkudeta siya kay Marcos.
17:49.0
Ba't hindi yun ang ikwento mo? O, kung mabuti pala yung ibinungan ng martial law,
17:56.0
bakit kayo nagpunta sa EDSA, sa Camp Aguinaldo, ha?
18:01.0
Na nauwi sa EDSA People Power I?
18:04.0
Hindi ba? E, mabuti pala yung martial law. Katunayan na kinabang kayo dyan e.
18:10.0
Nagpasasa silang lahat e. Ang masama habang nagihihirap ang mga tao,
18:16.0
sila, masarap ang buhay nila. Mga kaibigan. Pero ang taong bayan, gutom.
18:24.0
Di ba? Ang mga tao noon walang malamon, nakatira sa mga basurahan,
18:28.0
kung saan saan, mga kaibigan. Walang opportunity. O, kaya nga kami noon e, nag-abroad.
18:38.0
Sapagkat doon e, malayo una, malayo ka sa mga kalukuhan lang dito dahil wala kang ginagawa,
18:48.0
baka mapasama ka pa dyan, mabuti na yung nandun ka sa ibang bansa,
18:51.0
kumikita ka ng kahit pa pano. Yung maliit na sweldo mo noon, malaki na rito.
18:57.0
Nagumpisa ko, $350 lang ang sweldo ko e. E, pero mahal pa ang pera noon.
19:03.0
Mga kaibigan. O, nakapagsimula ko na makapamuhay mag-isa bilang mabuting mamamayan,
19:13.0
hindi dahil kay Marcos. Dahil sa sarili ko. Sa tulong ng itaas. Kami ganyang kami.
19:23.0
Ha? Na magkakapatid. Nabuhay kami sa sariling paa ng walang impluensya ng kahit sino.
19:34.0
Katulad din yan ang mga OFW na nating mga kababayan, na nagsisika para sa kanilang makagaang ang kanilang pamumuhay.
19:54.0
na nagsisika para sa kanilang makagaang ang kanilang pamumuhay.
20:02.0
At kung ano yung dapat meron ang isang anak, ay dapat ganoon ang kanilang anak para maging normal ang kanilang buhay.
20:14.0
Ano pinagsasabi ninyo?
20:16.0
May nagakala na ba nun sa 1935 Constitution na meron na ba nag-isip na patatagaling ko sarili ko?
20:27.0
Di-declare ako nga ito Marshal, pag hindi na ako pwedeng kumandidato. Meron ba nun?
20:32.0
Ibig sabihin walang nag-iisip ng masama. Si Marcos lang dahil matatapos na ang kanyang termino. Ano katunayan?
20:42.0
Habang nagpagawa pa ng Constitution.
20:47.0
Di ba? Yung sinasabi ni Enriling 1973, eh 1972 Marshal eh.
20:54.0
O tapos 1973 ginamit yung Constitution. Ano ibig sabihin?
21:00.0
O para magpalawig sa kanyang pwesto para walang makakatuton kung hanggang kailan siya.
21:07.0
Wan tumamatay na.
21:10.0
Mga kaibigan, anong lasing batas yun? Constitution ba yun? Constitution niya yun.
21:17.0
Ang Constitution ay nililikha para sa ikabubuti, para sa kapakanan ng bansa at mamamayan.
21:29.0
Pero tayo po ay wala nang oras mga kaibigan. Magpapaalam muna tayo sa ating mga tagasubaybay sa ating impila na papakinggan po tayo alas 10 ng gabi hanggang alas 11 ng gabi.
21:43.0
Walang preno kung bumadikos, malalim at makatwirang komentaryo.
21:51.0
Magingat ang mga politikong gumagawa ng kalokohan at baka kayo ay tama ng...
