10 Diabetes Warning Signs na Barado ang Ugat. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:38.0
Pag sinabi nating circulation, artery po.
00:41.0
Hindi siya varicose veins, yung artery.
00:43.0
Yung daloy ng dugo, yung nagbibigay ng oxygen at dugo sa katawan.
00:50.0
So, importante yung blood sugar level.
00:55.0
Pag normal ang blood sugar, katulad nito, 70 to 100 normal.
01:00.0
Hindi dapat magkaroon ng komplikasyon sa diabetes.
01:03.0
Dapat maganda yung daloy ng dugo sa katawan.
01:06.0
Basically, dugo sa paa, pati sa kamay.
01:10.0
Yan talaga yung peripheral artery disease.
01:14.0
Pero kung ang blood sugar mo medyo tumataas, 101, 125.
01:19.0
Pre-diabetes or mild diabetes.
01:21.0
So, pag matagal, pwede rin magbara konti mo.
01:23.0
So, pag matagal, pwede rin magbara konti mo.
01:24.0
So, pag matagal, pwede rin magbara konti mo.
01:26.0
Pero kung mataas talaga, lampas 125, diabetic na yan.
01:31.0
O lampas 200 pa, mas diabetes pa.
01:35.0
Pwede na nitong sampung senyales na binabantayan natin.
01:39.0
Number one, matagal maghilom ang sugat.
01:44.0
Ang diabetes, dapat sinicheck mo lagi ang paa mo gabi-gabi.
01:49.0
Kasi nga, namamanhid yung paa.
01:52.0
Mahina pakiramdam.
01:54.0
Tapos, pag nasugat, matagal maghilom.
01:58.0
So, pag ibang tao, one day, two days.
02:01.0
Okay na. Pero kung matagal ang hilom, let's say one week, two weeks.
02:05.0
Ibig sabihin, kulang yung dugo, yung blood flow.
02:09.0
Kaya hindi siya naghihilom. Delikado po yan.
02:12.0
Kasi yung infection, pwedeng tumaas at meron na puputulan ng paa.
02:16.0
Kaya pag nakakita kami sa barangay na naka-wheelchair, naputulang paa, tatalungin natin, eh diabetic.
02:24.0
Number two, ito pa yung sign.
02:27.0
Pag yung artery sa paa, kulang na yung daloy.
02:31.0
Sabihin, mahina na yung abot ng dugo.
02:34.0
Mula sa puso, may dugo sa utak, katawan, sa kidneys, hanggang paa.
02:40.0
Magbabago ang kulay ng paa.
02:43.0
Kaya pag diabetic, lagi ko sinicheck yung paa.
02:46.0
Tingnan nyo ito. Maputi siya, pero yung paa niya nagbabrown.
02:50.0
Parang brown, parang red.
02:53.0
Stippling tawag namin yan.
02:55.0
Minsan nag-uumpisa dito lang muna sa talampakan.
02:58.0
Dito lang sa may paa.
03:00.0
Tapos tumataas yan hanggang binti.
03:03.0
Ibig sabihin, nagkukulang ng oxygen.
03:08.0
Pag ang puno, kulang ng tubig.
03:11.0
Yung puno, ano nangyayari?
03:13.0
Yung mga dahon sa dulo.
03:15.0
Lumiliit yung dahon.
03:17.0
Namamatay yung dahon.
03:19.0
Nagiging dilaw yung dahon.
03:21.0
Ganon din nangyayari.
03:22.0
Pag nagbabara yung mga ugat,
03:24.0
yung dulo ng paa nangingitim.
03:28.0
So, change in skin color yan.
03:30.0
Sign din yan ng peripheral artery disease.
03:35.0
Kumbaga sa puno, yung dahon na lalagas,
03:38.0
mapapansin mo, yung buhok sa paa nawawala.
03:43.0
Actually, pag tumatanda tayo, talaga naman nababawasan yung buhok sa paa.
03:47.0
Normal naman yun.
03:49.0
Lalaki kasi, bumababa ang testosterone.
03:51.0
Bumaba ang testosterone, nalalagas dito.
03:54.0
Pati sa paa nababawasan.
03:56.0
Pero yung katulad nito, yung isang paa niya normal.
04:00.0
Dito, barado yung itong kanang paa niya.
04:03.0
So, ito lang yung nalagas yung buhok.
04:06.0
Mas makinis. Pwede rin yan.
04:08.0
May bara din sa ugat.
04:10.0
Ito talaga senyales na barado yung ugat.
04:14.0
May pulso yan. May pulso yung paa natin.
04:17.0
May pulso tayo dito. May pulso sa kamay.
04:19.0
Pero more, magbabaray yung paa kumpara sa kamay.
04:23.0
So, may pulso dito sa likod.
04:25.0
Popliteal artery.
04:27.0
May pulso tayo dito. Dorsalis pedis dito.
04:32.0
Kung ito yung paa, dito namin kinakapa.
04:34.0
Pag yung pulso mahina,
04:37.0
dapat malakas rin yung pulso kanan at kaliwang paa.
04:41.0
Pag humina itong pulso,
04:43.0
yan, bilang cardiologist,
04:45.0
lagi sinacheck namin.
04:46.0
Pag humina yung pulso, ibig sabihin,
04:48.0
barado yung artery.
04:50.0
So, pag barado yung artery, ibig sabihin,
04:54.0
Humihina na yung paa.
04:56.0
Humihina na yung, baka,
04:59.0
mabilis na magsugat. Diba?
05:02.0
So, binabantayan, mangingitim na.
05:06.0
So, kailangan na ng gamot dyan.
05:08.0
Control yung diabetes.
05:10.0
Baka binibigay ng aspirin.
05:12.0
More exercise para dumaloy
05:14.0
yung dugo pa rin sa paa.
05:17.0
Weak or absent pa.
05:19.0
Number 5 out of 10, ito,
05:21.0
mas nanlalamig ang kamay at paa.
05:24.0
Pero ito kasi nanlalamig, non-specific.
05:27.0
Maraming tao nanlalamig lang talaga.
05:30.0
Ito, pwede ito kung diabetic ka,
05:33.0
tapos mahina ang pulso,
05:35.0
manlalamig siya talaga.
05:36.0
Pero kaya lang, may mga tao,
05:38.0
like ito si Doc Lisa,
05:39.0
lagi malamig ang kamay at paa.
05:41.0
Pwede masabihin na baka lahi lang. Diba?
05:43.0
Pero isang simptom din yan,
05:45.0
kung diabetic at mahina ang pulso.
05:50.0
Lagi nagka-cramps.
05:51.0
Pwede rin sign yan.
05:53.0
Pero itong leg pain,
05:55.0
pwede rin kasi potassium.
05:58.0
Pwede rin dehydrated.
06:01.0
Pwede rin nag-jogging ng malayo.
06:03.0
Pwede rin diabetic.
06:05.0
So, dapat sama sa ito.
06:06.0
Medyo manas pa siya.
06:09.0
Numbness and tingling.
06:12.0
Pero more nerve ito.
06:14.0
Merong nerve problem.
06:17.0
Peripheral neuropathy.
06:19.0
So, pag nerve problem,
06:21.0
yung kanina artery.
06:22.0
Pag nerve problem, pwede rin.
06:24.0
Diabetic nerve problem,
06:26.0
namamanhid, walang pakiramdam,
06:28.0
kaya mabilis masugat.
06:29.0
So, pag diabetes,
06:30.0
hindi lang artery nagbabara yung ugat,
06:33.0
pati yung nerve nasisira.
06:34.0
Pero pag tumatanda, ganito din.
06:36.0
Pag tumatanda, yung may namamanhid ang paa.
06:41.0
Although yung iba,
06:43.0
pag nakaupo ng matagal,
06:44.0
namamanhid din yung paa.
06:46.0
Napipigilan yung blood flow din.
06:49.0
So, ito, hindi sure ito na sign.
06:52.0
Number 8, foot problem.
06:54.0
Tulad na sinabi ko sa inyo,
06:55.0
iba't ibang foot problem.
06:56.0
Barado ugat sa paa.
06:58.0
Mahina ang blood flow.
07:00.0
Mahina yung artery.
07:01.0
Sinasabi ko na nga,
07:02.0
mahina yung nerves.
07:05.0
Ito, madalas magsugat-sugat.
07:08.0
Ito yung ulcer, may sugat ito.
07:10.0
Ito yung delikado.
07:12.0
May butas yung paa.
07:14.0
May sugat na hindi naghihilom.
07:20.0
Kulang circulation.
07:22.0
Iba na nga yung kulay.
07:24.0
Kulang ang blood supply.
07:25.0
Kaya kulay violet na yung,
07:27.0
nagiba yung kulay ng paa.
07:30.0
Tapos nagsusugat.
07:32.0
Dapat control ang blood sugar.
07:34.0
Kaya hindi biro-biro ang diabetes.
07:37.0
mas takot ako sa diabetes
07:39.0
kaysa sa cholesterol.
07:44.0
Hindi na kaya makipagtalik.
07:47.0
Oo, maraming cause ng impotence.
07:49.0
Pwedeng tumatanda.
07:51.0
Pwedeng overweight.
07:53.0
Pero pwede rin diabetes.
07:55.0
Yung mga may diabetes,
07:56.0
may erectile dysfunction din.
07:58.0
Barado din yung ugat
07:59.0
dun sa ari nung lalaki.
08:02.0
Yan yung mga signs na
08:06.0
Tuturo ko na rin sa iyo,
08:07.0
meron din mga iba namang
08:10.0
Na sa gabi lang nakikita.
08:13.0
Medyo kakaiba itong topic ko.
08:15.0
Barado ugat sa diabetes.
08:18.0
may mga senyale sa diabetes
08:20.0
na sa gabi lang lumalabas.
08:22.0
Na pag ihi ng ihi sa gabi.
08:25.0
Pwedeng may prostate problem.
08:28.0
Pero pwede rin diabetes.
08:31.0
Inom na inom na tubig.
08:34.0
Pwede rin sign ng diabetes.
08:36.0
Ipacheck nyo lang.
08:37.0
Hindi naman ito 100%.
08:38.0
Pinapawisan sa iyo.
08:39.0
Pinapawisan sa gabi.
08:40.0
Parang gutom na gutom.
08:42.0
Baka yung blood sugar nyo
08:46.0
Tapos biglang bababa.
08:48.0
Up and down yung blood sugar nyo.
08:57.0
Laging galaw ng galaw yung paa.
08:59.0
Parang nangangate.
09:00.0
Parang may langgam na
09:02.0
naglalakad sa paa.
09:04.0
So pwede rin siyang diabetes sign.
09:09.0
meron din sa kanila.
09:10.0
Kasi yung kadalasan pag diabetic,
09:13.0
So malaki yung leeg.
09:16.0
malaki yung leeg.
09:17.0
Pag natutulog sila,
09:23.0
Natatakpan yung lalamunan.
09:25.0
Hindi makapasok yung oxygen.
09:27.0
Hilik siya ng hilik.
09:30.0
Parang nagkukula ng oxygen.
09:32.0
Meron din biglang bumabagsak ang blood sugar.
09:36.0
Sa madaling araw.
09:39.0
Baka meron kang maintenance na gamot sa diabetes.
09:42.0
Baka hindi maganda pagka-adjust.
09:46.0
Baka hindi maganda pagka-adjust.
09:48.0
Baka yung gamot mo medyo mataas.
09:50.0
O mali yung dose.
09:51.0
Kailangan mo i-adjust.
09:52.0
So baka normal sa umaga.
09:56.0
biglang babagsak.
09:59.0
Night time hypoglycemia.
10:01.0
Parang nanginginig sa gabi.
10:03.0
Dapat i-check din yung blood sugar.
10:05.0
Pag ganyan nararamdaman.
10:10.0
Actually, first sign niya ng diabetes.
10:14.0
Mga matatanda, usually kulang ang lawa.
10:18.0
Pero kung yung laging uhaw, magtataka ka.
10:20.0
Pacheck na natin yung blood sugar natin.
10:23.0
Kasi misa siya yung first sign.
10:25.0
Nagka-crump sa gabi.
10:27.0
Pwedeng kulang sa tubig.
10:30.0
Kulang sa saging.
10:32.0
Kulang sa potassium.
10:33.0
Pero pwede rin yung diabetes.
10:34.0
Diba tinuro ko sa inyo, leg problem.
10:41.0
Ito, lumalabo yung mata.
10:43.0
So misa malabo, misa malinaw.
10:45.0
Komplikasyon to ng diabetes.
10:49.0
Diabetic retinopathy.
10:51.0
Meron nabubulag sa diabetes.
10:54.0
Pinakita ko rin sa inyo.
10:55.0
Komplikasyon din to.
10:57.0
Ito yung pinakaayaw natin.
11:00.0
Diabetic retinopathy.
11:03.0
So, kidney failure.
11:07.0
Dahil nga sa diabetes.
11:09.0
Diabetes ang number one cause ng kidney failure.
11:12.0
Ito yung ano yan eh.
11:16.0
Ito, million-million ito eh.
11:18.0
Sa kidneys natin eh.
11:19.0
So, nasisira. Ayan o.
11:21.0
Pag may diabetes, nasisira ito.
11:23.0
Yung protein na lumalabas sa ihi.
11:26.0
Kaya yung ihi ng diabetic mabula masyado.
11:29.0
Para siyang iced tea.
11:30.0
Pag chineck mo ang urine, may protein na yan.
11:32.0
May protein na lumalabas o sira.
11:34.0
Ito mga yellow protein na.
11:35.0
Ito, normal kidneys.
11:37.0
Ito, siraang kidneys.
11:38.0
Diabetic nephropathy.
11:43.0
Nasisira din sa diabetes.
11:45.0
Anong gagawin natin?
11:47.0
Ito, syempre, alagaan yung paa.
11:49.0
Tinuro ko sa inyo.
11:50.0
Tuyong-tuyo ang paa.
11:52.0
Check-check lagi.
11:54.0
Maganda, may sapatos lagi.
11:57.0
May rubber shoes.
11:58.0
Huwag magpapaah pag diabetic.
12:02.0
Malinis dapat ang socks.
12:05.0
Pagkain, alam nyo naman.
12:08.0
Yung mga matatamis, matataba.
12:11.0
Maraming kanin, iwas.
12:13.0
Pag diabetes, exercise.
12:15.0
Nakakababa ng blood sugar.
12:19.0
At oras na magkakasakit, bantayan ng blood sugar.
12:23.0
Nagloloko yung blood sugar basta may sakit yung tao.
12:26.0
May connection ng stress.
12:28.0
Sobrang stress, kulang sa tulog.
12:30.0
Tataas din ang blood sugar.
12:32.0
Iba't-ibang gamutan.
12:35.0
I think for another topic ito.
12:37.0
Punta tayo sa endocrinologist.
12:39.0
Siya ang magbibigay muna ng gamot sa diabetes.
12:42.0
Usually, bibigyan kayo metformin,
12:44.0
gliclazide, glipizide.
12:46.0
Iba pang tableta, okay po yun.
12:48.0
Kung anong sinabi ng endocrinologist,
12:50.0
diabetes specialist nyo, tuloy lang po.
12:52.0
At kung malala, merong insulin.
12:55.0
Ang point is, dapat mo control maaga ang diabetes.
13:00.0
Maagang makontrol, mas maganda.
13:03.0
And lastly, mental health.
13:05.0
Pag diabetic usually, matigas ang ulo.
13:10.0
Maraming iniisip, nasisira din.
13:13.0
More anxious, more depressed sila.
13:15.0
So, pag less stress, mas maganda.
13:18.0
So, pacheck mo ang blood sugar.
13:23.0
Ingatan ang kidneys.
13:24.0
Ingatan ang mata.
13:25.0
Para humaba ang buhay kahit may diabetes.