00:41.7
So yun, tapos tiniam ko siya. Sabi ko sa kanya,
00:44.9
Uy, paano ba yan sis? Sabi kong gano'n.
00:48.1
Paano pumasok sa cryptocurrency?
00:50.8
Kasi sabi ko gusto ko rin ng trading, mga gano'n.
00:55.7
Diyos ko, sobrang baon ako.
00:58.3
Sa utang, lahat sila sabay-sabay.
01:01.3
So, naisip ko, why not try it?
01:04.9
Kasi, malay mo totoo, makakapag-retire ako 300,000 in 2 weeks, in 1 week?
01:14.9
Virtual assistant si Linda kaya halos nakababad siya sa computer at social media
01:20.1
mula alas 7 ng umaga hanggang alas 4 ng hapon.
01:23.9
Nababasa-basa na rin niya ang tungkol sa cryptocurrency.
01:27.0
Kaya nang malaman niyang kumita ng pera rito ang kapitbahay niya,
01:32.3
sabi niya, baka naman.
01:34.9
PM mo si ganito, tutulungan ka niya, mabuti siyang tao, gano'n, gano'n.
01:39.7
Tapos si, di, ako naman, piniem ko.
01:43.8
Nag-PM o private message si ate Linda sa isang Derek Vandalinder.
01:49.2
Pagkatapos ng hi, hello, sumunod na ang pambubudol.
01:57.0
Mabilis lang siya sumagot, hi.
02:03.8
English eh, parang sabi niya, this is ganito, ganyan, ganyan.
02:08.6
Where are you from? Sabi niya gano'n.
02:10.2
In-invite niya na ako kung gusto ko rin mag-cryptocurrency.
02:21.8
Marami ang nagkaka-interes na mag-invest sa cryptocurrency ngayon.
02:26.3
Pero marami ang nagkaka-interes na mag-invest sa cryptocurrency ngayon.
02:26.9
Marami rin ang hindi nakaalam na takaw-budol ang crypto investment, lalo na yung mga pekeng crypto.
02:35.1
Tinatawag din na digital money ang cryptocurrency.
02:38.4
Hindi ito nahahawakan tulad ng perang papel o bariya na kabibili ng crypto sa tinatawag na trading platform.
02:46.6
Pwede mong ipalit yung pera mo from pesos into bitcoin or some of these other cryptocurrencies.
02:53.2
And that's how cryptocurrency trading works.
02:55.3
It's quite simple naman.
02:56.9
So weird lang yung mga names niya.
02:59.6
So you have to remember these new types of names na bitcoin and ethereum and solana and BNB and all of those other ones.
03:08.3
But ultimately, these are just names for different types of money, digital money.
03:15.1
And they've been going on for the last 10 years here in the Philippines.
03:21.0
Hindi small time ang bentahan ng crypto ang pinakakilalang cryptocurrency.
03:26.9
Bitcoin umaabot sa 3 milyong piso.
03:30.4
Ganyan kalaki ang halaga niyan.
03:32.7
Kaya hindi katakatakang marami rin ang nababaliw na bumili para maibenta naman sa mas malaki pang presyo.
03:40.7
Cryptocurrency investment ang inalok kay ate Linda.
03:51.8
Kaya niya raw gawin na 10 times yung money ko.
03:56.9
In the span of one week.
04:01.3
Tapos sabi ko, sabi ko, parang namiis ako, wow, ang galing naman nun.
04:06.5
Sabi ko, gano'n, magkano naman po yung investment?
04:09.0
In English, syempre.
04:09.9
Kasi foreigner daw siya eh.
04:11.6
Sabi niya, 12,000 pesos.
04:15.7
Tapos sabi ko, ay, mahal pala.
04:21.1
Tandaan, D-Y-O-R.
04:23.6
Do your own research.
04:25.1
Wag lang bumili ng kahit na ano.
04:26.9
Anong crypto dahil may nakita kayo sa internet na in-endorse ito.
04:31.3
Napaka-importanting gawin ninyo ang sariling due diligence bago mag-invest sa anumang cryptocurrency.
04:38.7
Tumawad ang nagpakilalang crypto investment trader na si Derek.
04:42.8
Hindi niya pinayagang bumawi si ate Linda.
04:45.9
Laban na raw sa halagang 6,000 pesos na lang.
04:50.4
Pero napaisip-esip si ate Linda.
04:52.8
Bakit Ron Angela Cleofe ang nakarehistrong pangalan?
04:56.9
Sa e-wallet at hindi Derek van der Linder.
04:59.9
Ang layo naman yata ng Ron Angela sa Derek.
05:03.3
Pero isa itong red flag na dinedma lang niya.
05:12.8
Nag-invest ng 6,000 piso o $100 si ate Linda.
05:17.8
Kinabukasan, umakyat na ito sa $600 o 35,000 pesos.
05:23.9
Kita na raw niya ito sa isang buwan na trabaho.
05:26.7
Bilang virtual assistant, lalaban na ba siya o babawi na?
05:42.9
Binigyan niya ako ng link ng trading.
05:45.8
Sabi niya, you can monitor your account here.
05:48.5
Tapos nag-login ako, nag-register ako, nag-login ako.
05:52.1
Nakita ko naman, nandun yung $100 kasi 6,000 is $100.
05:55.3
Tapos kinagabihan lang, naging 600 na siya.
05:59.3
Tapos kinabukasan, 800 na ang earnings ko.
06:03.3
Boodle alert! Hindi easy money ang crypto investment.
06:08.3
Volatile o mabilis magbago ang halaga ng cryptocurrency.
06:12.3
Sa loob lang ng maiksing panahon, bumagsak ang presyo ng mga crypto.
06:16.3
Kaya't marami rin ang nalugi rito.
06:22.3
Kumislap na nga ang mata ni Linda.
06:24.3
Kaching-kaching ang $100 niya.
06:27.3
Naging $800 na kinabukasan.
06:31.3
Mula 6,000 pesos, naging 48,000 pesos na ang pera niya overnight.
06:37.3
Kaya feeling naka-jackpot siya.
06:41.3
Nag-message siya, sabi niya, hey, have you received the email?
06:47.3
Tapos sabi ko, what email?
06:54.3
Hindi alam ni Linda kung paano lumago ng ganun ang pera niya.
07:01.3
Pero napagtanto niyang mas mabilis pang kumita sa crypto kesa mag-impok sa bangko.
07:07.3
Ang kaso, bago raw niya ma-withdraw ang kinita niyang 48,000 pesos,
07:12.3
kailangan muna niyang mag-upgrade ng account sa trading platform.
07:16.3
Ibig sabihin, maglalabas muna siya ng $450 US dollars bago makuha ang pera niya.
07:23.3
Katumbas yan ng tumatagintin na 25,000 pesos.
07:33.3
Sabi ko, saan nakukukuha ng 25K?
07:36.3
Sabi ko, dapat sinabi mo na agad sa akin na meron palang ganun para hindi na ako nag-enter.
07:42.3
Doon ako naghinala na sa niya, manghiram ka sa friends mo, maibabalik naman yan.
07:48.3
In a span of few days, maibabalik.
07:51.3
Biglang nagising sa katotohanan.
07:54.3
Para siyang binuhusan ng malamig na tubig sa gitna ng masarap na panaginip.
08:00.3
Taka, hindi, scam na to. Sabi ko, ganun.
08:03.3
Bakit? Paano mo nasabi na scam?
08:05.3
Yung name ng foreigner, sinerge ko sa Instagram.
08:09.3
Legit naman siya. Pero nung tinignan ko yung trading platform niya, iba doon sa pinasukan ko.
08:15.3
Which is ano na yan?
08:16.3
Um, excess revenue. Pero yung kanya, iba yung pangalan.
08:21.3
And ang minimum na trading sa kanya, pag mag-i-enter ka sa platform niya, $5,000.
08:30.3
So, talagang, wow. Talagang, sorry ko. Naku po. Sabi ko, ganun. Anong gagawin ko?
08:38.3
Dito sa Pilipinas po, last 2023, meron tayong 23 cases ng crypto scam.
08:44.3
And this first quarter po, meron na pong 9 na cases tayo na naitala ng PNP.
08:50.3
Na naitala ng PNP ACG po.
08:52.3
And kadalasan po dito ay, yun nga po, mga nabibiktima.
08:57.3
Mga retired na rin. Mga byuda.
09:01.3
Minsan po, meron din teacher na talagang naee-engganyo.
09:05.3
The biggest challenge with crypto trading is not the trading itself.
09:10.3
It's when we trust other people to manage our money for us.
09:14.3
That's why I believe that if you educate people enough, hopefully they'll steer away from,
09:19.3
from that. Because that's not a, it's not a good way for you to approach crypto investing.
09:26.3
Masyado kang madali matakbuhan eh. Because wala pong masyadong, there's no licensed professionals in the cryptocurrency world.
09:37.3
6,000 piso ang natangay kay ate Linda ng Peking Crypto Investment Trader.
09:42.3
Hindi birong pera ito, lalo pat nagkakandakuba na nga siya bilang solo parent.
09:48.3
Sa huli, nalaman niyang na-hack pala ang account ng kapitbahay na inakala niyang kumita ng 300,000 pesos sa crypto.
09:58.3
Nasilaw lang din siguro ako sa pera kasi nakita ko nga yung ganong post.
10:03.3
Tapos hindi lang kasi siya yung nagpo-post. Doon sa page nung foreigner na yun, may iba-iba pa nung tao sa iba't ibang lugar dito sa Pilipinas.
10:13.3
Kaya sabi ko, okay, goodbye 6,000.
10:18.3
Malaki naman ang paniniwala niyang kapwa Pinoy din niya ang mambubudol. Pero nang mabalitaan ko ang tungkol sa mga scam hub sa ibang bansa, napatanong ako, may kinalaman kaya sila sa mga pambubudol katulad ng cryptocurrency scam?
