Pigsa (Boil) at Folliculitis: Lunas, Gamot at Tamang Pag-iwas. - By Doc Liza Ramoso-Ong
00:41.3
So mas malalim yung kanyang infection, nandun din siya sa labasa ng buhok
00:46.4
pero kasama yung mga tissue o muscle dun sa paligid.
00:51.7
Ito ay dahil nagkaroon ng bakteriya o tumubo yung bakteriya
00:56.2
doon sa labasa ng ating buhok.
01:00.2
So nagka-infeksyon.
01:02.2
Pwede ito yung nangyayari sa mukha.
01:04.2
Kasi diba mabuhok sa mukha natin?
01:08.2
Sa leeg, sa binti, sa pwitan.
01:11.2
Madalas may pigsa ang mga tao.
01:13.2
Tapos nagkakanana.
01:15.2
Usually yung laki nung nana niya 2 cm hanggang 2 inches.
01:19.2
Ang pangalan ng bakteriya is Staphylococcus aureus.
01:23.2
So ano ang mga pwede nating gawin?
01:26.2
Kapag nagkaroon tayo ng pigsa or carbuncle grupo ng pigsa.
01:32.2
So pag mag-isa ganito.
01:34.2
Pero pag nag-grupo yan, eh mas malaki pa.
01:39.2
Ayan, lumabas yung ating buhok.
01:41.2
Nagkaroon ng infeksyon.
01:44.2
Pigsa pa rin yan.
01:47.2
So pag meron tayong pigsa, ang pwede nating gawin,
01:51.2
hugasan mo muna yung lugar na yun.
01:54.2
Hugas din ang kamay.
01:55.2
So magsabon tayo, banlawan ang kamay.
01:58.2
Yung lugar na may pigsa, hugasan mo rin at banlawan mo.
02:02.2
Kuha ka ng bimpo at sa isang palanggana ay meron kang mainit-init na tubig.
02:08.2
Doon mo, isasausaw yung iyong bimpo at ihahot compress mo.
02:13.2
Doon sa lugar na may pigsa.
02:16.2
Gano'ng katagal pag hot compress?
02:19.2
Mga 10 to 15 minutes.
02:21.2
Kung kaya mong gawin, 3 to 5 times a day.
02:24.2
Kahit 2 to 3 times a day kung talagang busy ka.
02:28.2
So gawin mo mga 10 minutes.
02:30.2
Idadampi-dampi mo.
02:32.2
After ng iyong hot compress, several times a day, dito mo ilalagay.
02:37.2
Huwag niyong tutusukin.
02:39.2
Doktor lang ang pwedeng tumusok niyan.
02:42.2
Kumuha kayo ng cotton balls.
02:46.2
So meron tayong cotton balls.
02:47.2
Pumiraso kayo ng maliit.
02:49.2
Doon sa maliit, example nandito ang ating pigsa.
02:53.2
Ipatong niyo dyan.
02:55.2
Yung inyong maliit na cotton ball.
02:59.2
Tapos ito mura lang sa ating mga drugstore.
03:05.2
Ang tawag dito povidone iodine.
03:07.2
May mga generic nito.
03:11.2
Para siyang kulay toyo.
03:12.2
At ipapatak natin doon sa ating pigsa.
03:16.2
Doon sa ibabaw ng pigsa na naglagay tayo ng manipis na cotton.
03:19.2
Ipapatak natin yung ating povidone iodine.
03:23.2
Ayoko yung basta nyo lang ipinahed o ipinintura yung inyong povidone iodine.
03:29.2
Mas gusto natin nakababad ng 5 minutes.
03:31.2
So pag medyo natutuyo na, patakan nyo pa ulit.
03:35.2
Gawin nyo rin ito 3 to 5 times a day.
03:38.2
Doon sa inyong pigsa after ng hot compress.
03:42.2
So yan yung mga pwede nyong gawin.
03:47.2
Lagi ding malinis ang kamay ng mga bata.
03:50.2
Lalo na kung bata at tayong matatanda.
03:52.2
Kasi nga pag nagkaroon ng sugat.
03:54.2
Imbawa nakagat kayo, kinamot ninyo.
03:57.2
Doon magsisimula yung sugat at nagiging pigsa.
04:01.2
So dito importante ang hugas kamay.
04:05.2
Gumamit ng sariling bimpo, tuwalya, damit.
04:09.2
Lalaban ng madalas.
04:11.2
Huwag na hong ulit-ulitin ang paggamit ng ginamit ng damit.
04:16.2
Pati ho yung kubrekama.
04:18.2
Pati yung ating mga punda.
04:21.2
At binabandean pa.
04:23.2
Pag marami na talagang pigsa sa buong katawan.
04:26.2
Actually, yung iba naglalagay din.
04:28.2
Maglagay kayo ng alcohol doon sa inyong cotton balls.
04:32.2
Ipinapahid doon sa buong katawan.
04:34.2
Pwede rin gawin yun.
04:36.2
Doon medyo nakaka-dry lang ng ating skin.
04:40.2
Pag lumaki yung pigsa, nagiging abscess.
04:44.2
Huwag na natin paabutin na naging abscess yun.
04:48.2
At kapag mas lumala pa.
04:50.2
Halimbawa doon sa buong paa.
04:52.2
Lalo na kung may diabetes or immuno-compromise.
04:55.2
Lumaki na yung pigsa.
04:59.2
Cellulitis na ho ang tawag doon.
05:01.2
Sinong mga doktor ang pwede natin puntahan kapag ganoon?
05:06.2
Pwede ho ang dermatologist or ang surgeon.
05:10.2
Sila na ho ang mag-drainage and incision.
05:14.2
Ibig sabihin sila lang ang pwedeng tumusok doon sa inyong pigsa.
05:19.2
Nakikita din nila yung mga anemic mas lagi nagpipigsa.
05:23.2
So baka mabigyan din kayo ng mga iron tablets.
05:26.2
Para yung anemia nyo matulungan.
05:30.2
Tapos pwede rin kayong bigyan ng vitamin C, 500 mg.
05:34.2
Binibigyan din sila ng mga pamahid.
05:37.2
Pwede rin hong bigyan ng mga pamahid.
05:39.2
Yung mga cream, mucine, bacthroban kung narinig nyo yun.
05:44.2
At pag malala na nga magre-reset ang doktor.
05:47.2
Ng mga floxacillin, coamoxiclab, or cephalosporin.
05:52.2
Pwede bang butasin ang pigsa?
05:54.2
Oo, sinabi natin kanina hindi kayo ang pwedeng magbutas niyan.
05:59.2
Doktor lang. Kung talagang in 2 weeks ayaw hong gumaling, pupunta kayo sa doktor ninyo.
06:06.2
Sila na ang magbubutas niyan.
06:08.2
Ang kapatid ng ating pigsa ay folliculitis.
06:13.2
So ganoon din siya.
06:16.2
Doon sa labasan ng inyong buhok.
06:18.2
Doon mas maliliit ito.
06:19.2
Tsaka itong folliculitis, bukod sa maliliit, mas marami.
06:24.2
So grupo-grupo siya.
06:26.2
Kasi marami tayong buhok eh.
06:28.2
So pag sa bata, makikita nyo yan doon sa kanilang anit.
06:33.2
Pag naman sa mga lalaki, kung saan sila nag-shave dito sa kanilang, kung saan nag-shave sila.
06:40.2
Sa babae naman, kung nag-shave doon sa maselang bahagi ng kanilang anit.
06:46.2
Katawan o doon sa may puwerta.
06:48.2
So pwede magdulot yan ng folliculitis.
06:51.2
So kung saan lumalabas yung buhok, yun.
06:54.2
Tawag diyan follicles.
06:57.2
Kaya naging pamamaga-itis.
07:02.2
So ang mga pwede mong gawin, eh pwede mong luwagan yung damit mo.
07:06.2
Kasi friction niya eh.
07:08.2
Ang nangyayari di makate, masakit, o kaya nag-rush muna.
07:14.2
So pwede mong luwagan yung damit mo.
07:17.2
Yung pag-shave mo.
07:19.2
Kailangan doon sa direction ng buhok.
07:22.2
Ang mga lalaki, kasi yung ating bigote, tsaka dito sa baba, pababa yung buhok dyan.
07:28.2
So pag nag-shave kayo, dapat pababa.
07:30.2
At sabi nga, bago kayo mag-shave, palambutin niyo muna yung hair doon.
07:35.2
So maghilamos muna kayo before waxing or shaving.
07:39.2
Pwede kayong gumamit ang shaving cream or coconut oil para mas malambutin.
07:43.2
Tapos doon sa mga lugar na,
07:47.2
halimbawa, marami din kayong folliculitis dito sa masisikip na lugar nung inyong damit.
07:53.2
Eh luwagan nyo na yung inyong damit.
07:55.2
Kapag nag-exercise, nagpawis kayo, palitan nyo na at labahan ang inyong damit.
08:01.2
Ngayon, uso na yung mga dry wear eh.
08:04.2
Diba? So yan yung mga piliin nyo.
08:06.2
Tapos yung mga maiinit na pampaligo,
08:10.2
halimbawa bathtub,
08:12.2
iwas na muna yan kasi nagkakos din yan ng folliculitis.
08:17.2
So syempre, talagang paglilinis ng katawan ang kailangan.
08:22.2
Pwede po kayo, pag nagsasabon kayo,
08:25.2
pwede po kayong gumamit ng antibacterial soap or cleanser.
08:29.2
Tapos pag masakit yung may nana,
08:34.2
pwede po ang warm compress dyan.
08:36.2
Sabi ko nga, 3 to 5 times a day, 5 to 10 minutes.
08:42.2
Pwede niyong gawin.
08:43.2
Pag napakarami na ng folliculitis, lalo na sa bata doon sa anit,
08:48.2
bibigyan na sila ng antibiotics.
08:51.2
Pag severe na, bibigyan na ng antibiotics ng kanilang dermatologist,
08:56.2
or kanilang pediatrician,
08:58.2
or ng inyong doktor.
09:02.2
So, huwag hong magpapahiram ng mga grooming items nyo, yung mga pang-ahit.
09:06.2
Tsaka, pag hindi na humatalim yung inyong razor, palitan nyo na yan.
09:12.2
Kasi magkakos lang yan ng impeksyon.
09:15.2
So, ito po yung ating mga tips para maiwasan ang pagpigsa,
09:19.2
lalo na ngayong mainit na panahon, tsaka folliculitis.